بررسی اثرات سایتوتوکسیک عصاره الکلی شیرین بیان (گلیسیریزا گلابرا) بر رده سلولی 4t1 استخراج شده از تومورهای پستانی موش balb/c

چکیده سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان است که در آن تومور بدخیم منجر به مرگ در زنان می شود. طبق آمار کل کشور در ایران نیز سرطان پستان شایع ترین سرطان در زنان محسوب می شود و در هر سال نزدیک به 6160 مورد جدید پیدا می شود که 1063 نفر نیز به دلیل این بیماری فوت می کنند. در طول دهه های اخیر ترکیبات پیش گیری کننده شیمیایی و شیمی درمانی علیه انواعی از سرطان از گیاهان دارویی متعددی استخراج شده است. گیاه دارویی شیرین بیان به طور وسیعی در پزشکی سنتی برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. مهم ترین ترکیب شیرین بیان گلیکوزید تری ترپنی است که گلیسیریزیک اسید نام دارد. در این پژوهش اثر سایتوتوکسیک عصاره ریشه شیرین بیان روی سلول های سرطانی پستان موش balb/c بررسی شد. به همین منظور رده سلولی 4t1 استخراج شده از بافت سرطانی پستان موش balb/c در محیط rpmi-1640 با 10% سرم جنین گاوی کشت داده شدند. عصاره الکلی به روش پرکولاسیون با استفاده از متانول 80 درصد تهیه گردید. با استفاده از روش اسپکتروفوتومتری uv میزان گلیسیریزیک اسید موجود در عصاره سنجیده شد. غلطت های مختلف عصاره ریشه شیرین بیان (800، 400، 200، 100، 50 میکروگرم بر میلی لیتر) و تاکسول (20 ،10 ،5 ،5/2 ،25/1 نانومولار) و همچنین ترکیب عصاره شیرین بیان با تاکسول، در محیط کشت به مدت 72 ،48 ،24 ساعت بر روی سلول های سرطانی اثر داده شد. بعد از این مدت توانایی حیات سلول ها با استفاده از روش mttو تریپان بلو اندازه گیری گردید. مورفولوژی سلول ها با رنگ آمیزی هوخست و پروپیدیوم آیوداید بررسی شد. داده ها با روش های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، دو طرفه و برای مقایسه بین دو گروه با استفاده از آزمون t-test مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره ی الکلی ریشه شیرین بیان و داروی تاکسول به طور مشابه بر روی سلول های سرطانی دارای اثرات سایتوتوکسیک قابل توجهی بودند و کاهش قدرت زیستی سلول ها وابسته به دوز و زمان بوده است. همچنین ترکیب عصاره با تاکسول، سبب افزایش اثر سایتوتوکسیک تاکسول گردید. بررسی تغییرات مورفولوژیک سلول ها نشان داد که در سلول های تیمار شده توسط تاکسول و عصاره الکلی ریشه شیرین بیان تغییراتی همانند فروپاشی هسته، متراکم شدن و تغییر شکل هسته ایجاد شده است، که خود میتواند ناشی از آپوپتوز اتفاق افتاده برای سلول باشد. واژه های کلیدی: رده سلولی 4t1، سایتوتوکسیک، شیرین بیان، تاکسول